İsviçre, temizlik konusunda çok hassas bir ülke. Temizlik konusunda yaptıkları mükemmel denecek dereceye varmış durumda. Çöpler için yapılabilecek bütün sınıflandırmaları yapıyorlar hemen hemen.
1980’lerde ortaya çıkan kirlenme ve ekolojik bozulmadan dolayı acil önlemler almaya karar veren ülke, nehirlerin kirlenmeye başladığını ve doğanın zarara uğradığını fark edince bunu önlemeye başladı. Bütün çöpleri kategorilerine bölüp ona göre çöp kutuları koyan ülke bunu olmazsa olmazlar arasına koydu ve yaşayanlara da bunu kabul ettirmişe benziyor.
Sallama çay poşetini bile öylesine çöpe atmıyorsunuz. Poşette bulunan markanın olduğu kağıdı bir kutuya poşetin içindeki demi farklı bir kutuya ve metal tutacağı da başka bir kutuya atıyorsunuz. Size şaka gibi gelebilir ama İsviçre’de yaşamadığınız içindir. Kuralları takip etmeyenlerin ceza ödemek zorunda kalması da bu kuralların uygulandığının bir kanıtı.
Sonuç olarak:
- Kağıtların %70’i tekrar kullanılıyor
- Kartonların büyük bir miktarı tekrar kullanılıyor
- İsviçre’de satılan pillerin %60’ı çöpe atılmak yerine geri dönüşüme gidiyor.
- Bardakların %90’ı geri dönüşüm sayesinde tekrar kullanılıyor.
- Plastik şişelerin %71’i geri dönüşüm sayesinde tekrar kullanılıyor.
- Çöp kovalarının %70’i dönüşüm sayesinde tekrar kullanılıyor.
- Aluminyum olan çöp kovalarının ise %90’ı geri dönüşüme uğruyor ve kurtarılıyor.
- Gün ışığı lambaları
- Hayvan leşleri. (Bunun için cezai yaptırım bulunmakta ve hayvan leşi yakmanın yasak olduğunu belirtmek isterim.)
- Ayçiçek yağı
- Motor yağı ayrıca dönüşüme uğruyor. Kendi aracınızın yağını servis dışında kendiniz değiştiremezsiniz, yasak ve cezası var.
- Kullanım tarihi geçmiş ilaçlar
- Evde kullanılan taş ve porselen tarzı şeyler.
Her şey dönüşüme giriyor…
İnsanlar tüm bunlara rağmen hala çöplerini istedikleri gibi çöp kutusuna atabilirler ama unutmasınlar ki attıkları her çöp için vergi ödemek zorunda kalacaklar. 5 kiloluk çöp için yaklaşık 2-3 İsviçre frangı ödemek zorunda bunu yapanlar.
Vergiyi ödemeyenler çöp polisi tarafından tespit edildiği takdirde cezası 10 bin İsviçre frangına kadar çıkabiliyor. Evet, şaşırmayın onlara tam olarak çöp polisi deniyor. (Çöpten sorumlu polisler de diyebilirsiniz.)
Sonuç olarak bu sistemin çok güzel işlediğini söylemek isterim. Bunun işlemesinin sebebi koyulan cezalar değil duyarlı vatandaşların olduğunu da bilmemiz gerekiyor. Sadece cezalar caydırıcı olsaydı dünyada suç diye bir şey kalmazdı.
0 yorum:
Yorum Gönder